قواعد و قوانین از نظر تعداد نباید خیلی زیاد باشند وگرنه خانه مجدد به صورت پادگان در می‌آید. لذا فقط قواعد و قوانین اصلی باید به فرزندان منتقل شده و در مورد آن گفت‌وگو شود. برای مثال یکی از آن خطوط قرمز‌ها و یا قواعد و قوانین خیلی مهم و اساسی می‌تواند رده‌بندی سنی محتوا‌های رسانه‌ای باشد.
در دنیای کنونی با فراگیر شدن رسانه‌ها و ابزار ارتباطی، تربیت رسانه‌ای یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید مدنظر والدین قرار گیرد تا نسبت به روند تربیتی فرزندان خود کنترل و تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
در این درس گفتار‌ها دکتر سعید مدرسی، کارشناس مسائل تربیتی و سواد رسانه‌ای به بیان نکاتی مهم در موضوع قانونگذاری رسانه‌ای در خانواده می‌پردازد.
استاد سعید مدرسی در چهارمین قسمت از این مجموعه به موضوع «نفی تعدد قوانین رسانه‌ای در خانه» پرداخت که مشروح آن را در ادامه مشاهده می‌کنید و می‌خوانید.
«مقدمه اجرای قانونگذاری مصرف رسانه‌ای در خانواده در جلسات گذشته این گونه بیان شد که وقتی فرزندان با والدین حافظه مشترک قانونگذاری داشته باشند، ضمانت اجرایی آن قانون هم افزایش پیدا خواهد کرد. این موضوع بدان معنی است که فرزندانمان باید علت این قانونگذاری را درک کرده تا بتوانند آن را اجرا کنند.
البته درک و فهم علت قانونگذاری برای کودکانی که از ۱۰ سال به بالا هستند امکان‌پذیر است، اما برای کودکانی ۸ سال به پایین که علت قوانین و قانونگذاری را دقیقاً متوجه نمی‌شوند، چه باید کرد؟ در اینجا گفتیم که لازم است به صورت هنجاری و الگویی عمل شود، ولی در مورد نوجوانان گفتیم که اگر قانونگذاری از طریق گفت‌وگو و برنامه‌ریزی جمعی و مشارکتی صورت پذیرد فرزندانمان توانمند می‌شوند و فلسفه و حکمت قواعد و قوانین را درک خواهند کرد و در نتیجه آن را اجرا می‌کنند.
نکته بعدی این است که این قواعد و قوانین از نظر تعداد نباید خیلی زیاد باشند وگرنه خانه مجدد به صورت پادگان در می‌آید. لذا فقط قواعد و قوانین اصلی باید به فرزندان منتقل شده و در مورد آن گفت‌وگو شود. برای مثال یکی از آن خطوط قرمز‌ها و یا قواعد و قوانین خیلی مهم و اساسی می‌تواند رده‌بندی سنی محتوا‌های رسانه‌ای باشد.
نزدیک به ۶۰ سال است که در برخی از کشور‌های دنیا فیلم‌های سینمایی، آلبوم‌های موسیقی، کتاب و بازی‌ها رده‌بندی سنی دارند. این موضوع بدان معنی است که در این کشور‌ها هر کسی هر چیزی را نمی‌تواند مصرف کند برای مثال هر کسی هر بازی رایانه‌ای را نمی‌تواند استفاده کند، هر کسی هر موسیقی را نمی‌تواند بشنود، هر کسی هر رمانی را نمی‌تواند بخواند لذا توجه به رده‌بندی سنی یکی از این خطوط قرمزی می‌تواند باشد که در قانونگذاری مصرف رسانه‌ای در خانواده باید به آن توجه داشته باشیم.
یکی از نکات خیلی مهم که اینجا در باب قانونگذاری مصرف رسانه‌ای در خانواده باید به آن توجه داشته باشیم این است که در کشور نظام رده‌بندی بسیار خوبی در باب بازی‌های رایانه‌ای تحت عنوان نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای (ESRA) وجود دارد. نظام (ESRA) یک سازمان نظارتی ایرانی است که به رده‌بندی سن و امتیاز دادن به محتوا‌های آسیب‌رسان در بازی‌های رایانه‌ای می‌پردازد. این شرکت در سال ۱۳۸۶ توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای ایران تأسیس شد.
مراحل رده‌بندی سنی در نظام (ESRA) به ترتیب شامل «تشکیل شناسنامه بازی»، «تهیه فیلم کامل از بازی»، «تحلیل و استخراج موارد آسیب‌رسان»، «پیشنهاد رده سنی مناسب»، «نهایی‌سازی رده سنی و ورود آن به سامانه اسرا» و «انتشار بازی با درج رده سنی و نمایه‌های مخصوص» می‌شود. در نظام (ESRA) بیان می‌شود که رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای ۳، ۷، ۱۲، ۱۵ و ۱۸ سال است.
گاهی اوقات خانواده‌ها و یا بچه‌ها فکر می‌کنند که من اگر ۱۲ سال و یک روزم شد حتماً باید برم بازی مثبت ۱۲ سال را انجام دهم و حال اینکه این اعدادی که گفتیم به این معنی است زیر این سن اصلاً نباید از آن محتوا استفاده کند و به این معنی نیست که ما اگر سنمان بیشتر از آن رده شد حتماً باید آن بازی را انجام دهیم. زمانی که یک بازی رده مثبت ۱۵ سال دارد طبیعتاً سطحی از خشونت کلامی و رفتاری و بصری در آن وجود دارد که ممکن است یک نوجوان ۱۷ ساله چنین محتوایی را نبیند.
زمانی که یک محتوای سینمایی یا بازی رده‌بندی مثبت ۱۸ سال می‌خورد یعنی سطح جدی از ناملایمات اخلاقی و رفتاری در بعد کلامی و الگو‌های بصری در آن وجود دارد که یک جوان ۲۰ ساله یا یک فرد ۵۰ ساله هرگز نخواهد محتوای مثبت ۱۸ سال مصرف کند. پس توجه به نظام ارزیابی و رده‌بندی سنی با ملاحظات ذکر شده باید در فضای منزل پیاده‌سازی شود.
یکی دیگر از نکات حدی و مرزی و مهم که می‌تواند جزو خطوط قرمز برای قانونگذاری رسانه‌ای در خانواده تلقی شود این است که زمان استفاده از درگاه رسانه‌ای باید تعیین شود. برای مثال فرزندان نباید از ساعت ۱۱ شب به بعد از درگاه رسانه‌ای استفاده کنند؛ چرا؟ به خاطر اینکه دچار اختلال ترشحات هورمونی در بدن خواهند شد و بر رشد آنان تأثیر منفی بگذارد. یا برای مثال وقتی فرزندان درس می‌خوانند نباید از درگاه رسانه‌ای استفاده کنند همین موضوع از آن قواعد و قوانینی حداقلی می‌شود که باید در فضای منزل پیاده‌سازی شود حالا شما به‌عنوان پدر و مادر می‌توانید با همفکری با فرزندان خود انتخاب کنید که کدام یک از این قوانین می‌توانند در فضای منزل شما پیاده‌سازی و اجرا شوند.»
+این مطلب اولین بار با عنوان «اصول قانونگذاری رسانه‌ای در خانواده/4 نفی تعدد قوانین رسانه‌ای در خانه» روز ۲۶ خرداد ۱۴۰۱ در خبرگزاری ایکنا منتشر شده است.