تمرینات و نرمشهای ویژه برای کاهش آسیبهای جسمی و روانی ناشی از انجام بازیهای رایانهای
بازیهای رایانهای به لحاظ جسمی آسیبهایی برای افراد در ردههای سنی مختلف به دنبال دارد. نحوه استفاده بهینه از ابزارهای مرتبط با بازیهای رایانهای همچون رایانه و گوشی همراه به منظور کاهش آسیبهای جسمی و روحی ناشی از آنها برای کودکان و نوجوانان از جمله مسائل مهمی است که خانوادهها باید آن را رعایت کنند.
بازیهای رایانهای در کنار فوایدی که برای برخی از آنها ذکر شده است، ضررها و آسیبهایی را نیز به جسم و روان کاربران وارد میکنند که در برخی اوقات قابل جبران نیستند و در عین ناباوری، لطمههای جدی و حتی دور از ذهنی را برای مخاطبان خود به یادگار میگذارند.
آسیبهای بازیهای رایانهای و زیانهایی که از آنها عاید کاربران میشود به دو دسته جسمی و روانی و تربیتی تقسیم میشوند که باید از سوی خانوادهها پیگیری و راهکار مناسب برای آنها در نظر گرفته شود.
زمانی که فردی در حال بازی کردن است، چشم، گردن، سر، ستون فقرات و دستان او درگیر میشوند. در این زمینه چندین نرمش وجود دارد که والدین میتوانند آنها را به فرزندانشان آموخته و ضمن تذکر دادن، از آنان بخواهند که این تمرینها را با ملایمت انجام دهند.
بازیکنانی که غرق فضای بازی به ویژه بازیهای هیجانی میشوند، پلک زدن را فراموش میکنند؛ چراکه پلک زدن ممکن است آنها را از فضای بازی عقب بیندازد. بازیکنان میتوانند گاهی اوقات چشمان خود را از صفحه گوشی همراه یا رایانه برداشته و به نقطه دورتری نگاه کنند و این کار را بدون تکان دادن گردن انجام داده و چشمان خود را به جهات مختلف بچرخانند. بازیکنان باید این حرکت را در هر جهت به مدت ۱۰ ثانیه انجام دهند تا خستگی چشمانشان از بین برود.
موضوع بعدی، فاصله است که معمولاً به دلیل فضای هیجانی بازی رعایت نمیشود. اگر بازیکنان در حال بازی با گوشی همراه هستند، باید فاصله ۳۰ سانتیمتر از گوشی را رعایت کنند. همچنین مانیتور باید در فاصلهای باشد که وقتی بازیکنان دست خود را دراز میکنند، مانیتور به کف دست آنها برخورد نکند. تنظیمات بازی نیز باید طوری باشد که نوشتهها درشت باشد تا لازم نباشد برای درگیر شدن در فضای بازی خیلی به نمایشگر نزدیک شوند. همچنین، مانیتور باید در محلی باشد که آفتاب به آن برخورد نکند. اگر صفحه نمایشگر در کنار پنجره قرار دارد، باید پرده کشیده شود.
در مورد ستون فقرات و کمر نیز یکی از آسیبهای رایج نحوه نشستن است. بازیکنان باید تا جایی که امکان دارد، صاف بنشینند و چنانچه پشت رایانه قرار دارند، باید از صندلیهای دستهدار استفاده کنند تا دستان و ستون فقراتشان زیر فشار قرار نگیرد. تکیهگاه بازیکنان نیز باید به صورتی باشد که گودی کمر را پوشش دهد که میتوانند از بالش استفاده کنند.
ابزار بازی نظیر گوشی همراه و ماوس و کیبورد بسیار آلوده است. بنابراین، بازیکنان همواره باید پس از بازی، دستان خود را شستوشو دهند و هرگز با دستانی که بازی کردهاند، غذا و یا چیز دیگری را تناول کنند. بازیکنان باید دستان خود را با آب گرم بشویند و مدت زمان نسبتاً زیادی به این امر اختصاص دهند تا بند دستانشان دچار خشکی نشود. همچنین، باز و بسته کردن دستان باید برای خارج کردن فشار انجام شود، زیرا دستها هنگام بازی در حالت خاصی قرار دارند که ممکن است فشار زیادی به آنها وارد شود.
در مورد ماوس، سندرومی وجود دارد که معمولاً بازیکنان قسمتی از دستانشان با مشکل مواجه میشود. ماوس پدهایی طبی وجود دارد که بازیکنان میتوانند مچ دستان خود را در آن قرار دهند و به راحتی بازی کنند. همچنین، میتوانند دستان را از مچ شل کنند و آنها را حرکت دهند که باعث کاهش فشار و خشکی عضلههای دست شود.
همچنین سندروم گردن پیامکی وجود دارد. بازیکنان باید بدانند که هنگام بازی متناسب با زاویه گردن از ۱۷ تا ۲۷ کیلوگرم وزنشان بر روی گردنشان قرار میگیرد. بنابراین، زاویه ابزار بازی همچون مانیتور باید متناسب باشد. باید تا حد ممکن دست بازیکنان بالا قرار گیرد تا زاویهای که گردن آنها در آن خم میشود کمتر شود.
در مورد گردن نیز تمرینات زیادی برای برداشتن فشار وجود دارد. یکی از این نرمشها حرکت دادن شانهها به سمت بالا و رها کردن آنهاست. همچنین، حرکت دادن گردن به طرفین بدون فشار (به مدت ۱۰ ثانیه) از دیگر نرمشهاست. این تمرینها ساده است و بازیکنان میتوانند بین نوبتهای هر بازی آنها را انجام دهند. البته آنان نیاز به یادآوری و تذکر والدین دارند؛ چراکه ممکن است غرق بازی شوند و انجام این حرکات را فراموش کنند.
+این مطلب اولین بار با عنوان «راهکارهایی برای کاهش آسیبهای بازیهای رایانهای» روز ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ در خبرگزاری ایکنا منتشر شده است.