تقویت مهارت دستورزی تا مهارت تولید رسانهای به جای مصرف بیرویه، باعث تقویت جنبههای وجودی فرزندان ما میشود. فرزندان ما در همین سنین کم، به جای مصرفکنندگی، میتوانند تولیدکننده اثرگذار رسانهای باشند.
یکی از موضوعات بسیاری مهمی که میتواند موجب کاهش فاصله بین والدین و فرزندان در حوزه محتوای رسانهای شود، داشتن سواد رسانهای یا تربیت رسانهای است که والدین میتوانند از طریق آشنایی و فراگیری سواد و تربیت رسانهای نسبت به نظارت و کنترل بر رفتار رسانهای فرزندان خود اقدام کنند.
دکتر مدرسی در هشتمین قسمت از سلسله درس گفتارهای سواد رسانهای به بحث درباره چگونگی تقویت جنبههای وجودی فرزندان، با ارائه چند راهکار عملی میپردازد که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
امروز فرزندان از فضای کلاس درس، آزمایشگاه و کتابخانه محروم هستند. اکنون فرزندان ما مدرسه را از پنجره کوچک صفحه موبایل، تبلت یا کامپیوتر تماشا میکنند و دیگر از آن آموزشهای چندجانبه که همه حواس بچهها را درگیر میکرد، خبری نیست. این مسئله باعث میشود نظام پردازش اطلاعات در مغز فرزندان دچار تغییر شود و آن مدل چندجانبه یادگیری در حین آموزش، دچار اختلال خواهد شد. در چنین شرایطی چه باید کرد؟
در این شرایط، فرزندان ما قادر نخواهند بود همچون گذشته ایدههای ذهنی خود را به یک موقعیت عینی و بیرونی تبدیل کنند یا چیزی خلق کنند و بسازند و با خلاقیت خود کارهایی را انجام دهند. از این منظر، برای فراهم کردن چنین موقعیتی، چند توصیه کلیدی و کاربردی وجود دارد؛ اولاً حواسمان باشد زمینهسازی کنیم تا مجموعه کارهایی به ویژه در فرزندان با سنین پایینتر انجام پذیرد که منجر به تقویت دستورزی آنها شود و در این زمینه به استفاده از انواع و اقسام خمیرهای بازی، گل سفال، بازیهای اوریگامی، سوزن و کاغذ و قیچی و انجام کارهای خلاقانه و طراحی برای آنها بپردازیم. آموزش هنر، خوشنویسی، نقاشی، مهارتهای بدنی و ورزشهایی که مناسب آنهاست انجام دهیم. این مثالها به ارتقای نظام حسی فرزندان ما کمک میکند، موضوعی که در این دوران نگرانی زیادی درباره آن وجود دارد.
انجام فعالیتهای تلفیقی را در برنامه خود بگنجانیم. برای مثال، یکی از کارهای خیلی خوب در ایام تعطیلات که هم جنبه رسانهای دارد و هم سرگرمی است، این است که از کودکان بخواهیم بعضی کتاب داستانهای خود را تبدیل به کتاب صوتی کنند. برای این منظور، کودک کتاب را بخواند و در چند قسمت صدای خود را ضبط و برای دوستان و اقوام بفرستد. بعضی نرمافزارهای موبایل ساده نیز وجود دارند که امکانات جالبی داشته و فرزندان ما میتوانند به وسیله آنها تولیدات رسانهای داشته باشند. برای مثال همان کتابی که میخواهند تبدیل به کتاب صوتی کنند را با موبایل عکس بگیرند و با تلفیق صدای خود، کلیپ زیبایی از آن درست کنند و محصول نهایی را با دوستان و سایرین به اشتراک بگذارند.
همچنین نرمافزارهای موبایلی وجود دارد که کارهای موشنگرافیک یا ساخت انیمیشن کوتاه را انجام میدهند که فرزندان با استفاده از این برنامهها میتوانند با استفاده از وسایل داخل خانه، اسباببازیها و عروسکهای خود و … انیمیشن کوتاه بسازند. همچنین قصهای تعریف و روی آن صداگذاری کنند و به این ترتیب ایدههای ذهنی خود را به محتوای رسانهای خوب تبدیل کنند. مجموعه این فعالیتها، از تقویت مهارت دستورزی تا مهارت تولید رسانهای به جای مصرف بیرویه، باعث تقویت جنبههای وجودی فرزندان ما میشود. فرزندان ما در همین سنین کم، به جای مصرفکنندگی، میتوانند تولیدکننده اثرگذار رسانهای باشند و نباید فراموشمان شود که موظف هستیم فرزندانمان را برای آینده آماده کنیم.