اعمال قواعد و قوانین مصرف رسانه در خانواده باید به صورت تدریجی و پلکانی انجام شود.
در دنیای کنونی با فراگیر شدن رسانهها و ابزار ارتباطی، تربیت رسانهای یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید مدنظر والدین قرار گیرد تا نسبت به روند تربیتی فرزندان خود کنترل و تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
در این درس گفتارها دکتر سعید مدرسی، کارشناس مسائل تربیتی و سواد رسانهای به بیان نکاتی مهم در موضوع قانونگذاری رسانهای در خانواده میپردازد.
استاد سعید مدرسی در هفتمین قسمت از این مجموعه به موضوع «انعطاف در قانونگذاری برای مصرف رسانهای» پرداخت که مشروح آن را در ادامه مشاهده میکنید و میخوانید.
«در ادامه سلسله مباحث آداب کاربری رسانه و اصول قانونگذاری در فضای خانواده به یک نکته اساسی میرسیم که اجرایی شدن قواعد و قوانین منوط به پویایی و روزآمد بودن آن است بدان معنی که والدین باید نسبت به شرایط مختلف فرزندان خود و محتوای رسانهای که مصرف میکنند، انعطاف و پویایی لازم را داشته باشند.
برای مثال زمان استفاده از برخی بازیهای تلفن همراه بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه است، ولی زمان استفاده از برخی بازیهای کنسولی و رایانهای بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه است که اگر والدین در مورد بسته زمانی مصرف بازیهای رایانهای به فرزندان خود اعلام میکنند که شما بیشتر از ۱۰ دقیقه نمیتوانید بازی کنید طبیعتاً این قانون اجرایی نیست یا اگر زمان استفاده از یک بازی رایانهای ۴۰ تا ۵۰ دقیقه است، والدین نمیتوانند یک قاعده سفت و سخت لحاظ کنند که فرزندانشان اصلاً نباید بیش از ۳۰ دقیقه بازی کنند.
زمان تماشای یک فیلم سینمایی از تلویزیون معمولاً یک ساعت و نیم است، اما والدین در قواعد و قوانین اعلام کردند که بیشتر از بازه زمانی ۳۰ الی ۴۰ دقیقه نباید از تلویزیون استفاده کرد؛ در این شرایط چه باید کرد؟ در این موقعیت باید انعطاف و پویایی در باب قانونگذاری در فضای خانواده پیادهسازی کنیم تا ضمانت اجرایی بیشتری را فراهم کنیم.
وقتی والدین میخواهند وارد فاز اجرا شوند باید حواسشان باشد که توجه به هماهنگی و همراهی والدین با یکدیگر ضمانت اجرا را افزایش میدهد. برای مثال اگر پدری اهل مراعات کردن قوانین نباشد و مادر خیلی اهل دقت نظر باشد، این دوگانگی تربیت باعث میشود فرزندان همراهی لازم را مشاهده نکنند و یا بالعکس پدر وقتی وارد خانه میشود از تلفن همراه استفاده نمیکند، ولی مادر بیشتر کارهای خود را مقابل تلویزیون انجام میدهد، این عدم هماهنگی والدین باعث اختلال در نگاه الگویی فرزندان میشود و توجه به این هماهنگی ضمانت اجرا و تحقق آداب کاربری مصرف رسانهای را بیشتر خواهد کرد.
گاهی اوقات ممکن است برای والدین سؤال پیش بیاید که فرزندانشان در ردههای سنی مختلف باید چند دقیقه از فضای رسانه استفاده کنند؟ پیشنهاد ما این است که حد بهینه مصرف رسانهای کودکان زیر ۷ سال مجموعاً نباید بیشتر از ۳۰ دقیقه باشد حالا این ۳۰ دقیقه میتواند تا ۶۰ دقیقه افزایش پیدا کند، ولی اگر مدت زمان مصرف رسانهای فرزند زیر ۷ سال به ۹۰ دقیقه رسید وارد منطقه بحرانی شده است به این معنا که انس مضاعفی با عرصه رسانه پیدا کرده و بسیاری از مهارتهای مورد نیاز برای این سن در او محقق نخواهد شد.
برای کودکان بین ۷ تا ۱۴ سال توصیه این است که حد بهینه مصرف رسانهای سرگرم کننده مجموعاً حدود ۶۰ دقیقه باشد این ۶۰ دقیقه میتواند تا ۲ برابر یعنی دو ساعت در روز افزایش پیدا کند و با تسامح پیادهسازی شود، ولی اگر مصرف رسانهای فرزند زیر ۱۴ سال به ۳ ساعت در روز برسد، یقیناً او دچار آسیب میشود.
برای سن ۱۴ سال به بالا حد بهینه مصرف رسانهای حدود ۹۰ دقیقه است و تا دو برابر میتواند از این عرصه استفاده شود، ولی بیش از این مقدار یقیناً فرزندان بالای ۱۴ سال وارد منطقه آسیب جسمی، ذهنی و نقص کسب مهارتهای مخصوص سن خود میشوند. امیدواریم با پیاده سازی این اصول و قوانین، آداب کاربری رسانه را در فضای خانواده بیش از پیش پیادهسازی کنیم تا از ظرفیتهای خوب رسانهها بهتر استفاده کنیم و نسبت به چالشهای آن صیانت حداکثری ایجاد کنیم.»
+این مطلب اولین بار با عنوان «اصول قانونگذاری رسانهای در خانواده/8 آداب کاربری رسانه در خانواده تدریجی و پلکانی اجرا شود» روز ۴ تیر۱۴۰۱ در خبرگزاری ایکنا منتشر شده است.